Byliny - Żywokost (Symphytum officinale)

Żywokost (Symphytum officinale) jest byliną dorastającą do 100 cm wysokości. Liście duże (do 25 cm), lancetowate są szorstko owłosione, także łodygi pokryte są gęsto włoskami. Roślina kwitnie od maja do czerwca. Fioletowopurpurowe lub białe kwiaty w kształcie dzwoneczków wydzielają nektar, ale są samopylne. Do nektaru mogą się dostać tylko owady posiadające długi aparat gębowy. Trzmiel ziemny, by móc pobrać nektar wygryza często szparki w dolnej części korony, nie biorąc udziału w zapylaniu kwiatów. Z tych otworków korzystają również pszczoły. Żywokost wydziela dość nieprzyjemną woń. Korzeń żywokostu dorasta do 30 cm długości. Jest gruby, pionowy, rozgałęziający się, z tego względu trudny do usunięcia. Roślina może rosnąć w jednym miejscu przez minimum 20 lat. Jeżeli chcemy posadzić tę roślinę w ogrodzie, posadźmy ją w takim miejscu, by jej zapach nikomu nie przeszkadzał i pamiętajmy, że roślina w przyszłości może być trudna do usunięcia.

W pierwszym roku po wysianiu powinno się usunąć pączki kwiatowe, wtedy roślina całą energię przeznaczy na rozrost pędów i liści, a nie na kwiaty i nasiona. Żywokost swoimi długimi korzeniami może pobierać składniki odżywcze z głębokich warstw ziemi. Pobiera również potas. My możemy wzbogacić naszą glebę wykorzystując żywokost do wytworzenia naturalnego nawozu. Żywokost dostarcza materiału na kompost i nawóz płynny. Nie  możemy go stosować na glebach zasadowych (wapiennych).

Żywokost jest rośliną leczniczą. Największe zastosowanie ma korzeń żywokostu. Preparaty z korzenia żywokostu stosowane były zewnętrznie i wewnętrznie, ale w ostatnich latach wykryto w korzeniach mieszaninę alkaloidów piralizydynowych i uznano żywokost za roślinę trującą. W Polsce po odkryciu trujących związków wydano całkowity zakaz stosowania żywokostu. Stwierdzono bowiem, że zażywanie przez dłuższy okres preparatów powstałych na bazie żywokostu może doprowadzić do marskości wątroby, a także powodować powstawanie nowotworów płuc-gruczolaków. Wielu ludzi nadal  go stosuje, gdyż posiada niezwykłe własności regenerujące. Mimo zakazu korzeń żywokostu jest dostępny w aptekach zielarskich.

Żywokost ma także zastosowanie jako roślina ozdobna.

Od kilku lat mam w ogródku działkowym żywokost lekarski. Rośnie blisko aronii, w półcieniu. Nie sprawia mi żadnych kłopotów. Liście żywokostu wykorzystuję do przygotowania płynnego nawozu, którym podlewam pryzmę kompostową.Taki nawóz może być stosowany do zasilania pomidorów, gdyż zawiera dużo potasu, a ten jest niezbędny dla dobrego owocowania tych roślin. Liście, które pozostają na roślinie wycinam jesienią, by nie stanowiły kryjówek dla ślimaków i nie były źródłem chorób grzybowych w przyszłym sezonie.