Zioła - Szałwia lekarska (Salvia officinalis)

Szałwia lekarska (Salvia oofficinalis) należy do rodziny wargowych (Labiatae). Bylina znana była w starożytności i już wtedy przypisywano jej  właściwości lecznicze.

Szałwia lekarska jest wieloletnią krzewinką dorastającą do70 cm. Na drewniejących u nasady, licznych łodygach osadzone są naprzeciwlegle ogonkowe liście lancetowate, owalne lub podłużnie-jajowate. Cała roślina, a zwłaszcza liście jest srebrzysto omszona, pokryta włoskami okrywowymi. Na powierzchni liści oprócz włosków okrywowych występują włoski gruczołowe, które zawierają olejek eteryczny. Kwiaty szałwii  zazwyczaj fioletowe, rzadziej białe lub różowe zebrane są na szczytach  pędów w kwiatostanach zwanych nibykłoskami. Nad kwitnąca szałwią słychać brzęczenie owadów, które co moment przysiadają na kwiatach, by zebrać pyłek.
Krzewinka wymaga ciepłej, dość żyznej, umiarkowanie wilgotnej gleby o odczynie zasadowym i stanowiska słonecznego. Szałwię można rozmnażać z nasion lub przez ukorzenienie zielnych pędów, które wykonujemy latem. Można także nowe rośliny uzyskać przez podział dwu lub trzyletnich egzemplarzy. Nasiona wysiewa się do inspektu lub wprost do gruntu. W uprawie z rozsady, po 2 miesiącach przesadza się ją na miejsce stałe.W pierwszym roku  po siewie szałwia wytwarza pędy zielne. Kwitnie w drugim roku wegetacji i w latach następnych.
Roślina w  czasie mroźnych, bezśnieżnych zim może przemarzać. Zbiór ziela przeprowadza się tuż przed okresem kwitnienia. W pierwszym roku uprawy przeprowadza się tylko jeden zbiór, w następnych latach na ogół dwa.W uprawie amatorskiej można zrywać listki przez cały sezon. Szałwia kwitnie w maju i czerwcu.
Ścięte kwiatostany możemy zasuszać do suchych zimowych bukietów. Wyciąg z szałwii działa przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie i ściągająco. Pobudza wydzielanie soków trawiennych (wzdęcia, bóle brzucha). Napar z liści używany jest jako płukanka w zapaleniu jamy ustnej, gardła i ropnym zapaleniu dziąseł. Stosuje się także szałwię zewnętrznie, w postaci okładów na trudno gojące się rany. Nie powinny jej stosować kobiety wciąży, gdyż jej stosowanie grozi poronieniem.
Szałwia odgrywa także dużą rolę jako przyprawa. Wonne liście o korzennym, lekko palącym smaku dodaje się do potraw mięsnych takich jak dziczyzna, szaszłyki, pieczeń barania, poza tym do sosów ziołowych, potraw rybnych i drobiu.
Szałwia w moim ogródku działkowym rośnie od wielu lat. Zielone pędy tej rośliny dostałam od znajomej. Jej piękna działka była wielokrotnie nagradzana. Moja znajoma uprawiała wiele ziół, o ich uprawie  wówczas nic nie wiedziałam.Ukorzeniona sadzonka wyrosła na piękną, kwitnącą roślinę, a pobrane z niej pędy zielne służyły do powstawania następnych egzemplarzy. Wyhodowałam tym sposobem ponad  10 dorodnych roślin. Te  aromatyczne krzewinki posadziłam  w ogródku za balkonem, a także w ogródeczku przed blokiem. Kilka z nich podarowałam  rodzinie i znajomym. Niestety  te przed blokiem po paru latach  zmarzły, gdyż ogród jest od strony wschodniej, a ja tych roślin nie okrywam na zimę, a powinny być okryte. Mroźne wiatry okazały się dla nich zabójcze. W ogródku działkowym rosną 2 szałwie, ale muszę posadzić nowe, gdyż te krzewinki są już bardzo stare.


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz