Dalia zmienna, georginia (Dahlia hybrida) to bylina zimująca w
pomieszczeniu.Ta niezimotrwała cebulowa (bulwiasta) roślina cieszy się
wśród hodowców niesłabnącą popularnością już od dwustu lat. Bogactwo
kolorów i różnorodność form sprawia, że jest rośliną jedyną w swoim
rodzaju wśród wszystkich kwitnących w ciągu lata roślin
bulwiastych.Wybór dalii w centrach ogrodniczych jest olbrzymi. Są dalie o
delikatnych kwiatach pojedynczych aż do dalii pomponowych o kwiatach
mających 30 cm średnicy. Kwiaty dalii występują we wszystkich kolorach
oprócz niebieskiego. Ze względu na wygląd kwiatów dalie możemy podzielić
na grzybieniowe, storczykowe, kołnierzykowe, kaktusowe, anemonowe,
peoniowe. Nazwy są bardzo sugestywne i zostały wprowadzone ze względu
na podobieństwo do innych roślin.
Wysokość
wzrostu odmian uprawnych waha się od 30 cm do 2 metrów. Wszystkie dalie
kwitną od połowy lipca do pierwszego przymrozku. Należy je sadzić na
glebach żyznych , przepuszczalnych, ale wilgotnych. Wymagają stanowiska
słonecznego, gdyż w półcieniu ich pędy stają się kruche, a rośliny
prawie nie kwitną. Dalie korzenią się dość głęboko, jednak w czasie
suszy trzeba je podlewać, gdyż rośliny dość łatwo więdną. Zasilamy je
2-3 krotnie roztworem nawozów mineralnych , ale nie przesadzajmy z
azotem, gdyż przeazotowane bujnie rosną, ale słabiej kwitną. Dalie są
bardzo wrażliwe na przymrozki, które sprawiają, że rośliny w ciągu
jednej nocy brązowieją. 
Jesienią,
gdy przymrozki zważą liście należy łodygi przyciąć w odległości 10-15
cm od ziemi i wykopać karpy. W zależności od pogody termin wykopywania
dalii przypada na październik lub początek listopada. Karpy wykopujemy
ostrożnie, by nie uszkodzić zgrubiałych korzeni. Po wykopaniu karpy
oczyszczamy z ziemi, usuwamy pozostałe martwe liście i korzenie, a
następnie zabezpieczamy przed wysychaniem. Przysypujemy je torfem,
trocinami lub piaskiem i przechowujemy przez zimę w temperaturze 4-10
stopni C. Przez cały okres kontrolujemy stan bulw, sprawdzając, czy nie
przesychają lub gniją. Kupując bulwy dalii należy zwrócić uwagę, by
bulwiaste korzenie karpy były jędrne, a każda karpa miała 2-3 widoczne
pączki pod nasadą zeszłorocznego pędu.
Kiedy
wiosną na karpach pojawią się pąki możemy karpy podzielić. Dzielimy w
ten sposób, aby każda część miała przynajmniej 2-3 pąki i tyle samo
zgrubiałych korzeni. Jeżeli zależy nam na uzyskaniu większej ilości
roślin to po podziale bulwy sadzimy do doniczek, a wyrastające pędy
przeznaczamy na sadzonki. Doniczki ustawiamy na jasnym i ciepłym
stanowisku, na przykład w szklarni lub na parapecie. Pozyskane tym
sposobem sadzonki mogą być wysadzone do gruntu w maju po zimnych
ogrodnikach, gdy minie niebezpieczeństwo majowych przymrozków. Młode
pędy dalii są lubiane przez ślimaki. Musimy je chronić przed tymi
żarłocznymi stworzeniami. Jednym ze sposobów ochrony dalii przed
ślimakami jest założenie na noc odwróconej do góry dnem doniczki. Taka
doniczka stanowi również ochronę przed późnymi, nocnymi przymrozkami.
Bulwy dalii sadzimy na taką głębokość, by pąki przykryte były 3-5 cm
warstwą ziemi. Wysokie odmiany dalii możemy palikować już podczas
sadzenia, co później zapobiegnie uszkodzeniu korzeni, spowodowanym
wbijaniem palika w obrębie bryły korzeniowej.
Niskie
odmiany dalii osiągające 30-60 cm wzrostu i nadają się do sadzenia w
donicach. W grupie tej znajduje się wiele dalii kaktusowych, których
płatki zwinięte są w wąskie rurki, na końcu zaostrzone. Ich kwiaty
osiągają wielkość 5-15 cm. Idealną odmianą na balkon jest różowa odmiana
'Rembrandt", która bujnie kwitnie i ma zwartą formę. Jeżeli u młodych
roślin usuniemy wierzchołek pędu, wykształci się wiele nowych pędów
bocznych, na których pojawią się kwiaty. Bulwy dalii możemy sadzić do
doniczek od końca kwietnia, jeżeli zapewnimy im na balkonie osłonięte
stanowisko i zabezpieczymy przed wiosennymi przymrozkami. Sadząc dalie
do doniczki pamiętajmy o warstwie drenażu, która chroni bulwy przed
podmakaniem. Bulwy sadzimy tak, by pączek wystawał ponad powierzchnię
ziemi. Po posadzeniu ziemię ugniatamy, a następnie podlewamy.
W ogródku działkowym od dwóch lat uprawiam dalie o czerwonych kwiatach dorastające do 120 cm wysokości. Zazwyczaj karpa znacznie się rozrasta i mam gotowy materiał do nasadzeń .Karpy dalii przechowuję w wilgotnym piasku w piwnicy. Dzisiaj do nich zajrzałam i okazało się, że wypuściły kilkucentymetrowe pędy, które są rachityczne - blade i wiotkie (wyrosły w prawie ciemnej piwnicy). Zetnę je, a karpy po wyjęciu z piasku posadzę do dobrej ziemi w doniczkach i postawię w widnym ciepłym miejscu. Pędy, które wyrosną będą z pewnością silniejsze. Myślę, że tym sposobem przyspieszę znacznie kwitnienie roślin. Może w tym roku pozostawię je na balkonie. Przed laty miałam dalie bardzo wysokie - tzw. dekoracyjne o kwiatach bardzo dużych. Uprawiałam także dalie pomponowe o ślicznych czerwonobiałych kwiatach Bardzo lubię dalie, ale mam zbyt mało miejsca na działce, by wprowadzić nowe odmiany.
Kwiaty dalii pomponowych i kaktusowych można ścinać do wazonów, muszą być rozwinięte, gdyż w wazonie się nie rozwiną. Jeżeli ustawimy je w nienasłonecznionym miejscu mogą wytrzymać w wazonie10
